خاتمی: صلح به معنای دست کشیدن از خواسته ها نیست، مگر می شود از حقوق مردم کوتاه آمد

سید محمد خاتمی با جمعی از خانواده های شهدای خرمشهر و فعالان سیاسی این شهر دیدار و گفت و گو کرد.
به گزارش کلمه به نقل از سایت باران، در ابتدای این دیدار حاضران به بیان دیدگاههای خود پیرامون مسائل گوناگون پرداختند.
استقبال از مواضع و سخنان اخیر رئیس جمهوری سابق ایران با تأکید بر حفظ آرمانها و مطالبات به حق مردم، شرح مشکلات و عقب ماندگی های خرمشهر و نیاز مردم مقاوم و شریف این شهر به عنایت بیشتر برای حل مشکلات، بررسی آخرین وضعیت جامعه و مواضعی که در خصوص انتخابات باید اتخاذ شود و نیز انتقاد از وضع موجود و شیوه های جاری، بخصوص درخواست آزادی زندانیان سیاسی و نیز رفع حصر آقایان میرحسین موسوی و مهدی کروبی و همسران این دو عزیز اهم مسائلی بود که مورد توجه و خواست حاضران در این نشست قرار داشت.

سید محمد خاتمی در این دیدار از حضور این افراد ابراز خوشحالی کرد و گفت: از اینکه جلسه ما متبرک است به نام و یاد خرمشهر عزیز که نماد مقاومت، مظلومیت و در عین حال سرافرازی ملت ایران است. بخصوص جایگاه والایی که در جریان جنگ تحمیلی داشته است.
وی با زنده نگه داشتن یاد شهدا گفت: به روان پاک همه شهیدان قبل و بعد از انقلاب و شهیدان جنگ تحمیلی و جریانات اخیر در کشور درود می فرستیم و یاد و خاطره زنان و مردان مقاوم و فداکار خرمشهر و شهیدان والامقام آن بخصوص سرداران شهید جهان آرا و موسوی و بسیاری دیگر که نام بردنشان مجال و زمان فراوان می خواهد گرامی می داریم.
خاتمی آزادسازی خرمشهر را دروازه فتوحات و پیروزی های پیاپی دانست و گفت: این اقدامات باعث شد تا دشمن وادار به عقب نشینی شود و در نهایت ملت ما بدون اینکه یک وجب از خاک خود را از دست بدهد بر این جنگ خانمان سوز نقطه پایان نهاد و دشمن تجاوزگر و پشتیبانان او را در رسیدن به هدفهای خطرناک خود ناکام کرد.

مشکلات آبادان و خرمشهر بعد از جنگ هم ادامه دارد

به گفته رئیس جمهور سابق کشورمان ، همه شهرها و آبادیهایی که در خط مقدم جنگ بودند و حتی همه ایران در جنگ آسیب فراوان دیدند ولی خرمشهر و آبادان بیش از همه با مشکلات مواجه بودند و مشکلات آنان بعد از جنگ هم بیش از دیگران است.

در همه دولت ها درباره خرمشهر و آبادان قصور شده است

وی تصریح کرد: در جریان بازسازی و بعد از آن خدمات زیادی شده اما بازگرداندن خرمشهر و آبادان به جایگاه قبلی آن میسر نشده و واقعا هم مشکل است و شاید در همه دولتها قصوری در این زمینه وجود داشته و می شد که بهتر از آنچه شده است کار کرد. بخصوص در سال های اخیر که درآمدهای سرشار نفتی بی سابقه در طول تاریخ نصیب کشور شد می شد مسائل این دو شهر و به طور کلی خوزستان عزیز و دیگر استانهایی که در جنگ آسیب دیده بودند بهتر حل شود. و بسیار تأسف آور است که هنوز حتی مشکل آب آشامیدنی آبادان و خرمشهر حل نشده است.
وی از تلاشهایی که با امکانات محدود در این دو شهر صورت گرفته قدردانی کرد و گفت: از خانم زمانی که همرزم و همراه شهید بوده اند و به مردم خرمشهر علی الخصوص به بخشهای محروم تر آن خدمت می کنند تشکر می کنم و امیدوارم مسؤولان محترم زمینه حل آسان تر و سریع تر مشکلات این شهر را فراهم آورند.
خاتمی افزود: وقتی نام “خرمشهر” را می شنویم نخستین امری که تداعی می شود خون و شهادت و جنگ و درگیری و ویرانی است و جنگ، عنوان خوش آهنگی نیست و در مقابل، صلح، زیبا و دلنشین است.

جنگ بیش از صلح مورد توجه قرار می گیرد

به اعتقاد خاتمی ، در تمدن ها و فرهنگ های قدیم، از صلح کمتر می شنویم و این جنگ است که بیشتر مورد توجه و ستایش قرار می گیرد. سلحشوری، قدرت برخورد با دیگران و پهلوانی و قهرمانی که نوعاً در جنگ آشکار می شود از فضیلت های انسانی به حساب می آید.
وی افزود: ولی من می خواهم به نام خرمشهر و به بهانه عظمت مقاومت و زیبایی آزادسازی این شهر بزرگ از “صلح” ستایش کنم. چرا که انسان زندگی امن و توأم با صلح را خواسته است نه تنها صلح میان انسان های درون یک مکتب و یک نظام، بلکه صلح میان همه انسانها و حتی میان انسان و طبیعت.
خاتمی به آیه ای از قرآن در این زمینه اشاره کرد و افزود : در قرآن کریم علاوه بر اینکه به صراحت و تأکید، مؤمنان به صلح و آشتی فراخوانده شده اند: “ادخلوا فی السلم کافه” همزیستی با دگراندیشان مسالمت جو و باورمندان به آیین های دیگر نیز توصیه شده است و نیکویی کردن و رعایت انصاف و عدل و نگاه داشتن حرمت همه آنها که ستیزگری نمی کنند نیز مورد تأکید قرآن است.
وی افزود: از شگفتی ها اینکه با وجود پیروزی های درخشان مسلمانان در جنگ های متعدد چون بدر و احزاب و خیبر و … قرآن کریم تنها صلح حدیبیه را فتح مبین و پیروزی آشکار می داند. یعنی فتح مبین آنجا است که شمشیرها و جنگ افزارها چه از سوی مسلمانان و چه از سوی مخالفان از کار می افتد.پیامبران برای برقراری صلح و آشتی میان همه بشریت آمده اند، چه رسد به پیروان یک دین و همزیستان در درون یک مرز و منطقه.

اگر بپنداریم همه عالم دشمن اند بدبینی و نفرت تشویق می شود

به اعتقاد خاتمی ، اگر کسانی بپندارند که همه عالم با ایشان دشمن اند و باید با آنان جنگید و از این بالاتر در درون امت و ملت مرزبندیهای موهوم به وجود آید و بدبینی و نفرت تشویق و تقویت شود چقدر از اسلام و عقل سلیم دور افتاده اند؟!

وی افزود: در حالی که با نگاه عمیق اسلامی و الهی و به اقتضای عقل سلیم بشری همه آنان که در درون یک نظام با مسالمت می زیند و ستیزگری نمی کنند خودی هایی هستند که باید حق و حرمتشان نگاه داشته شود و مشمول همه برکاتی باشند که در کشور وجود دارد یا باید داشته باشد، بخصوص رعایت این دید از سوی حکومت که امکانات و قدرت در دست او است بیشتر باید باشد.

حکومت مطلوب اسلام حکومت صلح گرا است

وی مثالی از دوران حضرت علی (ع) زد و گفت : مگر امام علی علیه السلام به حاکم منصوب خود سفارش نمی کند که دل و جان خود را سرشار و آکنده از مهربانی و دوستی با مردمان کن، چه هم کیشانت که برادران و خواهران دینی تو هستند و چه صاحبان عقاید و گرایش های دیگر که همسانان تو در آفرینش اند. حکومت مطلوب اسلام نیز حکومت صلح گرا است، چه با مردم خود چه با دیگران که برنامه و اقدام ستیزگرانه و جنگ افروزانه ندارند.

نه تنها شاهد دروغ و تهمتیم بلکه ناسزایی گویی در تربیون های مقدس هم ترویج می شود

به گفته خاتمی ، شعار مسلمانان در مواجهه با یکدیگر “سلام” است، یعنی نثار صلح و آشتی و درود، نه ستیز و تجاوز و مقابله و بسیار متأسفیم که شاهد نه تنها دروغ و تهمت، بلکه ناسزاگویی در محافل و رسانه های رسمی و حتی تریبونهای مقدس هستیم و البته ادب و انصاف از همه طرف باید باشد.
وی به وضعیت فعلی منطقه اشاره کرد و گفت: این نکته را نیز نادیده نگذارم که زیبایی و عظمت حرکت های امروز منطقه صلح آمیز بودن آنها است. در تونس، در مصر، در یمن، سوریه، بحرین و لیبی شعار اصلی “سلمیه” بودن و مسالمت آمیز بودن حرکت است، حرکت ضد دیکتاتوری، حرکت برای آزادی و حرکت برای حاکمیت بر سرنوشت و دفع دیکتاتوری در حالی که در بسیاری از جاها حکومت با خشونت تمام، با مردم روبرو می شود. چنانکه در لیبی و سوریه و بحرین و یمن می کشند، نابود می کنند، شکنجه می کنند ولی مردم از روش مسالمت آمیز خود دست بر نمی دارند. بنده معتقدم که اینهمه از تجلیات روح اسلام حقیقی است نه خشونت و نفرتی که به نام اسلام از سوی افراطیون واپس گرا منتشر شده و می شود. باری صلح اصل است و پاس داری از آن وظیفه بزرگ الهی و انسانی همه ما.
خاتمی بار دیگر به روایتی اشاره کرد و گفت : خداوند به پیامبر اکرم می فرماید “نرمش و مهربانی تو با مردم رحمت و برکت خدا است که به تو روی آورده است اگر چنین نبود مردم از اطراف تو پراکنده می شدند” و به دنبال آن توصیه ای دارد که باید روح حکومت هایی باشد که نسبتی با اسلام دارند. می فرماید: اگر مردم تندی و بدی هم کردند تو عفو کن، مگر نه اینکه عفو در جایی است که زشتی و جرمی بوده باشد. به این هم اکتفاء نمی کند و ادامه می دهد که علاوه بر عفو برایشان استغفار کن و با همین مردم مشورت کن و زمینه مشارکت آنها را در عرصه حیات اجتماعی فراهم آور و می دانیم که صلح علاوه بر اینکه پایه امنیت پایدار است خود نیز به نحوی متکی بر امنیت جامعه است. البته برای تحقق صلح باید امنیت را درست معنی کنیم، یعنی امنیت فقط در امنیت حاکمان دیده نشود، بلکه حاکمان هم در سایه امنیت جامعه و یکایک افراد می توانند امنیت داشته باشند و این در صورتی میسر است که حکومت ها بتوانند دلها را فتح کنند و دلها با رضایت مردم و تأمین حق و حرمت آنان جلب می شود و فتح مبین فتح دلها است.
به اعتقاد خاتمی ، “جمهوری اسلامی” که از آن دفاع می کنیم همین را می خواست. جمهوری اسلامی یعنی مردم از هر نژاد و قبیله و گرایش در پیروزی انقلاب و استقرار نظام سهیم بوده اند و در راه بردن نظام نیز باید مشارکت داشته باشند.اگر بخش هایی از جامعه در برابر هم قرار گرفتند و نیز اگر مردم یا بخش هایی از آنان در مقابل حکومت قرار گرفتند باید دریابیم که عیبی در کار است و در صدد درمان برآییم.
وی افزود: صلح مورد نظر و مطلوب در درون یک کشور و نظام اینکه همه مردم به حقوقشان برسند و امکانات مملکت در اختیار همه قرار گیرد.صلحی که در آن حکومت برآمده از رأی مردم و مسؤول در برابر آنان باشد. مردم به حکومت ها بدهکار نیستند و اگر بنا است طلبکاری باشد طلب مردم از حکومت است و حکومت باید براساس پیمانی که با مردم بسته است بدهیش را به مردم اداء کند. تنها بدهی مردم هم این است که در چارچوب قانون حرکت کنند.

امروز راه درست راه صلح و نفی خشونت گرایی است

وی نتیجه گیری کرد: باید از آنچه بر خرمشهر عزیز، بر خوزستان سرفراز و بر کشور ما در جریان جنگ تحمیلی رفته است ستایش از صلح را نتیجه گرفت و نکوهش جنگ و ستیز را؛ چه از بیرون بر ملت تحمیل شود و چه در درون پدید آید. البته ستایش از صلح به معنی نفی دفاع مشروع نیست. اصلا دفاع به معنی مقابله با جنگ افروزان و تجاوزگران و پاسداری از آزادی و ایمان و حرمت و حقوق مردم است.امروز هم راه درست راه صلح است و نفی رادیکالیسم و خشونت گرایی.

دعوت به صلح به معنای دست کشیدن از خواسته ها نیست

مگر می شود از حقوق مردم کوتاه آمد

وی در عین حال معتقد است دعوت به صلح و آشتی به معنی دست برداشتن از خواستهای ملت و آرمانهایی که سعادت ما در گرو آن است نیست. مگر می شود از حقوق مردم کوتاه آمد و اگر هم کسی کوتاه بیاید، خود مردم کوتاه نخواهند آمد.

حبس ها و حصرها برداشته شود و فضای آزاد سیاسی بوجود آید

به اعتقاد رئیس جمهور سابق کشورمان، دوستداران انقلاب و ایران هیچگاه دعوت به خشونت نمی کنند، بلکه خواستار وضع امن و آرام هم برای حکومت و هم برای مردم اند و این کار در صورتی میسر می شود که فشار و تنگناها برای حبس ها و حصرها برداشته شود، فضای آزاد سیاسی در پناه قانون بوجود آید.

آزادی همه زندانیان سیاسی جامعه را از وضع امنیتی گذر می دهد

وی بار دیگر درخواست خود را مبنی بر پایان حصر مهدی کروبی ، میرحسین موسوی و همسرانشان را تکرار کرد و گفت : من هم مثل شما عزیزان معتقدم و امیدوارم که هر چه زودتر شاهد رفع حصر بزرگواران آقایان مهدی کروبی و میرحسین موسوی و همسرانشان و نیز آزادی همه زندانیان باشیم که همین امر موجب لطافت فضا خواهد بود و گامی است بلند برای گذر از وضعیت امنیتی به فضای سالم سیاسی که هم نظام و هم حکومت و هم مردم از آن بهره خواهند برد.