تظاهرات گسترده علیه بشار اسد، پنج کشته بر جا گذاشت

در نخستین روزهای لغو وضعیت فوق‌العاده در سوریه، خیابان‌های چندین شهر این کشور بار دیگر شاهد حضور ده‌ها هزار تن از معترضان به حکومت بود و بر اساس گزارش‌ها نیروهای امنیتی با شلیک و ضرب و شتم، به مقابله با معترضان پرداختند.

گزارش ها حاکی از آن است که امروز دست کم پنج تن از شرکت کنندگان در تظاهرات بزرگ ضد حکومتی در سوریه به دست مأموران دولتی کشته شده اند. همچنین از شاهدان عینی نقل شده است که تعدادی از معترضان نیز در شهرهای دمشق و حمص مجروح شده اند.

به گزارش رویترز و آسوشیتدپرس، در چند شهر سوریه هزاران تن پس از برگزاری نماز جمعه به خیابان‌ها آمدند. پیشتر اعلام شده بود که پس از نماز روز جمعه، معترضان دست به تظاهرات می‌زنند و به روایت شاهدان عینی از صبح زود، حضور سنگین نیروهای امنیتی به چشم می‌خورد.

یک شاهد عینی می‌گوید در منطقه «میدان» در دمشق، دو هزار تن از تظاهرکنندگان جمع شده بودند که نیروهای پلیس آنها را متفرق کردند ولی بار دیگر معترضان گرد هم آمدند.

بر اساس گزارش‌ها تظاهرکنندگان شعارهایی با مضمون «نظام باید سرنگون شود» و «مردم خواهان تغییر نظام هستند» سر داده‌اند. منطقه «میدان» محل مبارزات ضداستعماری مردم سوریه علیه حاکمیت فرانسه در سال های ۱۹۲۵ و ۱۹۲۶ بوده و از این رو، حضور معترضان در این منطقه معنادار است.

چند هزار تن هم در کانون شروع اعتراض‌ها در سوریه، شهر درعا در جنوب این کشور، روز جمعه به خیابان‌ها ریختند. به گفته شاهدان عینی، تظاهرکنندگان شعار «بشار اسد باید سرنگون شود» را در خیابان‌ها فریاد می‌زدند.

اعتراض‌های سوریه در شش هفته اخیر در حالی دنبال می‌شود که حاکمیت سوریه در اجرای یکی از خواسته‌ای اولیه معترضان، پس از حدود ۵۰ سال قانون وضعیت اضطراری در این کشور را لغو کرد.

گزارش رویترز به نقل از شاهدان عینی حاکی است که شمار گسترده‌ای از معترضان همچنین در شهر «حما» به خیابان‌ها آمده و راهی دفتر حزب بعث شده‌اند و نیروهای نظامی نیز برای متفرق کردن مردم، به سوی آنها آتش گشوده‌اند.

یک شاهد عینی مستقر در صحنه گفته است که «دو تک‌تیرانداز روی دیوار مستقر شده و در حالی که تمام مردم غیرنظامی و غیرمسلح هستند، آنها را هدف قرار می‌دهند.» وی همچنین گفته است که شماری از مردم زخمی شده‌اند و شاید دستکم دو تن کشته شده باشند.

معترضان به دولت سوریه خواستار اصلاحات سیاسی بیشتری از جمله آزادی زندانیان سیاسی و حق تأسیس احزاب مستقل هستند. سازمان دیده‌بان حقوق بشر به تازگی با انتشار بیانیه‌ای سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی سوریه را به شکنجه صدها تظاهرکننده بازداشت شده در روزهای اخیر متهم کرده است.

گروه های مدافع حقوق بشر می گویند بیش از دویست نفر در اعتراضات چند هفته گذشته سوریه کشته شده اند. یکی از سخنگویان دیدبان حقوق بشر، گروه بین المللی مدافع حقوق بشر، گفت آقای اسد این فرصت را داشته است که با مجاز دانستن اعتراضات در مراسم نماز جماعت امروز بدون آن که با سرکوب خشونت بار مواجه شود، قصد و منظور خود را ثابت کند. جو استورک، معاون اداره خاورمیانه در گروه دیدبان حقوق بشر گفت: “اصلاحات فقط زمانی معنی دارد که سرویس های امنیتی سوریه به تیراندازی، بازداشت و شکنجه معترضان خاتمه دهند.”

دولت سوریه می گوید به تقاضاهای معترضان توجه دارد و رئیس جمهوری این کشور در تلاش است برنامه اصلاحات را به تصویب پارلمان این کشور برساند. از جمله امتیازاتی که روز گذشته اعلام شد منحل شدن دادگاه امنیتی و مجاز بودن برگزاری تظاهرات صلح آمیز بوده است. اما سایر قوانین به دولت اختیاراتی می دهد که بتواند ناراضیان مخالف دولت را سرکوب و بازداشت کند.

بنا به قوانین جدید سوریه ای ها باید برای برپایی تظاهرات از وزارت کشور مجوز دریافت کنند. برخی از وکلا گفته اند این مقررات باعث خواهد شد که محدودیت در مورد آزادی بیان همچون گذشته که وضعیت فوق العاده وضع بود، ادامه داشته باشد.

بشار اسد هفته گذشته گفت وقتی وضعیت فوق العاده لغو شود، سدی بر سر راه برگزاری تظاهرات وجود نخواهد داشت. اما تحلیلگران می گویند تعداد فعالان سیاسی که خواستار سقوط رژیم بشار اسد هستند، رو به فزونی گذاشته است.

یکی از فعالان در توییتر نوشته: “کاری کردیم که وضعیت فوق العاده لغو شود. خود به خود لغو نشد. لغو این مقررات نتیجه تظاهرات، اعتراضات و ریخته شدن خون شهدایی بود که خواهان آزادی بیان بودند.”

موج کم سابقه ناآرامی ها در سوریه به دنبال قیام مردم تونس و مصر علیه رژیم های استبدادی در این کشورها آغاز شد. اما، دولت سوریه می گوید شورش مسلحانه توسط گروه های سلفی در حمص و بانیاس در جریان بوده است.

تظاهرات علیه حزب حاکم بعث سوریه از شهر درعا در جنوب و در اواسط ماه مارس آغاز شد و سریعا به شهرهای دیگر این کشو سرایت کرد.

کلمه